Prada w ogniu krytyki. O co chodzi z "sandal scandal"?

Prada, jeden z największych domów mody na świecie, oficjalnie uznała indyjskie dziedzictwo jako inspirację dla swojego nowego projektu sandałów. Oświadczenie pojawiło się po tym, jak debiut otwartego, plecionego obuwia na wybiegu w Mediolanie wywołał szeroką krytykę w Indiach.

Przypadek Prady doskonale pokazuje, jak łatwo w modzie może dojść do kontrowersji wokół przywłaszczeń kulturowych i braku uznania dla źródeł inspiracji. Tak właśnie stało się podczas ostatniego pokazu marki w Mediolanie, gdy na wybiegu zadebiutowały nowe skórzane sandały.

Pleciony wzór od razu wzbudził skojarzenia z Kolhapuri – ręcznie robionymi indyjskimi klapkami, których tradycja sięga XII wieku. W Indiach, tysiące kilometrów od włoskiego wybiegu rozgorzała gorąca dyskusja, a aferę określono jako "sandal scandal".

Rzemieślnicy i politycy domagali się uznania wkładu miejscowych twórców w światowe dziedzictwo mody. Prada odpowiedziała szybko i dyplomatycznie.

Kolhapuri jako źródło inspiracji Prady

Kolhapuri to tradycyjne, ręcznie robione sandały pochodzące z Kolhapur w stanie Maharasztra w Indiach. Wyróżniają się charakterystycznym, misternym wzornictwem i są wykonane z wysokiej jakości skóry, dzięki czemu są trwałe i wygodne. Kolhapuri od lat cieszą się popularnością zarówno w Indiach, jak i na całym świecie jako symbol indyjskiego rzemiosła i etnicznego stylu.

Projekt Prady, który pojawił się na pokazie kolekcji męskiej na sezon wiosna-lato 2026, został odebrany w Indiach jako przykład przywłaszczenia kulturowego bez uznania wkładu miejscowych twórców i ich dziedzictwa.

Oficjalne stanowisko Prady w sprawie kulturowego przywłaszczenia

W odpowiedzi na narastającą krytykę Lorenzo Bertelli, dyrektor ds. odpowiedzialności społecznej w Prada Group, wystosował list do Izby Handlowej Maharasztry przyznając, że projekt sandałów jest inspirowany indyjskim rękodziełem. Prada zadeklarowała także otwartość na rozmowy z lokalnymi rzemieślnikami i zapowiedziała organizację spotkań, które mają umożliwić wymianę doświadczeń oraz omówienie potencjalnej współpracy.

Przywłaszczenie kulturowe w modzie

Przywłaszczenie kulturowe w modzie to zjawisko, w którym projektanci i marki wykorzystują symbole, wzory lub elementy ubioru z obcych kultur bez odpowiedniego uznania ich znaczenia i kontekstu.

Takie działania często prowadzą do uproszczenia lub wypaczenia tradycji, co może być postrzegane jako brak szacunku wobec społeczności, z których czerpie się inspirację.

Krytycy podkreślają, że w erze globalizacji odpowiedzialność za etyczne podejście do kulturowych zapożyczeń jest większa niż kiedykolwiek wcześniej.

Zamiast bezrefleksyjnego kopiowania, marki powinny budować relacje z lokalnymi twórcami. Świadome podejście nie tylko minimalizuje ryzyko skandalu, ale także wzbogaca projekty o autentyczną historię i wartość. Warto dodać przy tym, że współprace wspierają lokalną społeczność - podczas gdy sandały Prady kosztują od 844 dolarów, tradycyjne Kolhapuri dostępne są w Indiach już od 12 dolarów.