Bruce Springsteen: Homecoming op 4 juli? Wat staat er te gebeuren na de Europese tour?
Het is een prachtige poëzie over Amerika's grootste feestdag, en tevens een lied over een tedere romance aan de kust van Jersey. Een verliefde jongen fluistert een hele korte film in het oor van zijn vriendin: "Sandy, het vuurwerk regent vanavond neer op dit kleine paradijs," zingt een jonge Bruce Springsteen. En dan noemt hij de mannen die met hun stiletto's zwaaien op de renbaan en de goochelaars op de boulevard die zelfs na zonsondergang hun goocheltrucs uitvoeren. Op het strand "dansen de casinojongens met hun shirts open als Latijns-Amerikaanse geliefden" en ze zitten achter de "gekke meisjes uit New York" aan.
"Sandy," zingt Springsteen in het refrein, "achter ons rijst het noorderlicht op, en de pier verlicht ons carnavalsleven voor altijd..." New Jersey lijkt betoverd in deze regels. De Garden State verschijnt als een "klein Eden", een Amerikaanse idylle zo mooi dat de 4e juli van dit lied, ik bid dat die eeuwig mag blijven hangen.
Onafhankelijkheidsdag wordt gevierd in Springsteens nummer "4th of July, Asbury Park (Sandy)", dat verscheen op zijn tweede album, "The Wild, The Innocent & The E-Street Shuffle" (1973) (het werd in 1974 als single uitgebracht – alleen in Duitsland). En vandaag, de avond voor Onafhankelijkheidsdag van dit jaar, eindigt Bruce Springsteens Europese tournee "Land of Hope and Dreams" in Milaan. Een laatste "Andiamo!" van een concerttournee waarop de muzikant vanaf het allereerste optreden een felle campagne lanceerde tegen de activiteiten van de "incompetente president" en zijn "schurkenregering".
Donald Trump slingerde hem vervolgens onpresidentiële beledigingen naar het hoofd op zijn platform Truth Social en dreigde hem openlijk "zijn mond te houden tot hij terug is in het land (...). Dan zullen we wel zien hoe het met hem afloopt." Een paar dagen later publiceerde Trump een nepvideo waarin hij Springsteen van achteren op het podium "schiet" met een golfbal.
Wat gebeurt er nu de entourage van de baas weer thuis is? De narcistische Trump staat bekend om zijn wrok en wraakzucht. Hoewel de president zich na de golfbalvideo onthield van verdere tirades tegen Springsteen, was hij zich duidelijk constant bewust van de vurige toespraken die in Frankrijk, Duitsland, Tsjechië, Spanje en Italië werden herhaald, voortdurend aangevuld met nieuwe beschuldigingen tegen zijn regering, die zelfs in de betreffende landstalen op de grote schermen werden vertaald.
In een artikel van 2 juli (11 juni) over het concert in Berlijn merkte de Los Angeles Times (LA Times) op dat Springsteens uitspraken vooral impact hadden in Duitsland, "in een land waar de democratie in 1933 ten onder ging."
Politicoloog Jochen Staadt wees er in de LA Times ook op dat Springsteen een bijzondere betekenis heeft voor Duitsland – een betekenis die al bestaat sinds zijn legendarische concert in Oost-Berlijn in 1988: "Duitsers voelen zich aangetrokken tot Springsteen omdat hij een belangrijke rol speelde in onze geschiedenis toen Duitsland nog verdeeld was, en omdat hij mogelijk met zijn rockmuziek heeft geholpen deze verdeeldheid te overwinnen."
Een thuiskomst op 4 juli zou eigenlijk een perfecte keuze zijn. In de VS wordt deze dag gezien en ervaren als een dag van vrijheid. De dag waarop, 249 jaar geleden, de 13 Amerikaanse koloniën zich in Philadelphia onafhankelijk verklaarden van het Britse Rijk. De Onafhankelijkheidsoorlog tegen de Kroon duurde natuurlijk tot 1783 (en werd – ironisch genoeg – gewonnen door de betrokkenheid van de Franse kroon voor de Amerikaanse zaak). De proclamatie van 4 juli was, zo u wilt, Amerika's eerste "No Kings!" – de slogan van twee woorden die gebruikt werd bij de demonstraties van vandaag tegen een president die een gebrek aan vrijheid creëert.
Springsteen heeft Trump ongetwijfeld schade toegebracht met zijn "No Kings"-tournee voor de democratie. Als enige maatschappijkritische Amerikaanse songwriter die moeiteloos grote stadions over de hele wereld vult, heeft hij zijn aantrekkingskracht op het grote publiek en de wereldwijde perceptie van een positieve, fatsoenlijke, fatsoenlijke vriend Bruce gebruikt om Trump publiekelijk af te schilderen als een nietsnut, terwijl zelfs Europese leiders hem prijzen om zijn welwillendheid en de secretaris-generaal van de NAVO zelfs op beschamende wijze over hem kruipt.
Hij deed dit "niet uit snobisme, omdat hij hem een vulgaire, oranjewangige kletskous vindt", oordeelde het Italiaanse tijdschrift "Rolling Stone" op 1 juli, de dag na het eerste concert in Milaan. Maar omdat hij "de fundamentele waarden van zijn land verdedigde tegen de aanval van de president". Springsteen is de goede man in deze strijd, Trump de slechterik – ook al proberen Trumps aanhangers dit op sociale media te ontkennen met de meest venijnige tirades tegen "de rijke, leugenachtige, wereldvreemde klootzak" die "alleen in het buitenland dapper is" (dit waren tenslotte Springsteens eerste concerten na de verkiezingen).
De protestgolf voelt misschien wat sterker aan, maar toch sluiten steeds meer artiesten zich aan. "Actie is een tegengif tegen wanhoop", vertelde folkicoon Joan Baez onlangs aan de Amerikaanse editie van "Rolling Stone", wijzend op de ontsteltenis van veel Amerikanen dat dit allemaal in Amerika gebeurt, "omdat dat meestal alleen geldt voor andere landen, de shithole-landen. En door hen wordt dit land nu ook een shithole."
Patti Smith, de "Godmother of Punk", die in 1978 samen met Springsteen haar grootste hit "Because The Night" schreef, bekritiseerde Trumps bombardementen op Iran en prees Springsteens moed. De Dropkick Murphys uit Boston gaven, niet toevallig, hun nieuwe album, dat op 4 juli uitkwam, "For The People" en lieten landgenoten "No Kings" op de cover horen. En Carlos Santana ziet zijn grote, nog vage vredesfestival in San Francisco, New York en Londen als een festival om verdeeldheid te overwinnen. We wachten op Taylor Swift en Billie Eilish. En wat te denken van Bob Dylan, die op zijn laatste album, "Rough And Rowdy Ways" (2020), in ieder geval nog welbespraakt was?
Er zijn ook Republikeinse politici die Springsteens liberale aanpak steunen, maar die komen voornamelijk uit zijn thuisstaat. Chris Christie, de voormalige gouverneur van Springsteens thuisstaat New Jersey, meldt de Washington Post dat hij zich door geen enkele partij, noch door de president van de VS, laat afbrengen van zijn liefde voor de baas. Republikein Chris Pack werd door Springsteens nummer "Darkness on the Edge of Town" geïnspireerd om een politieke reis naar Washington D.C. te maken. De tekst van het nummer hangt ingelijst aan de muur van zijn kantoor.
Pack beweert ook dat er "heel veel" fans van Republican Boss in de hoofdstad zijn, maar hij weigerde namen te noemen, omdat hij "niemand wil verraden".
Wat is het ergste dat kan gebeuren als Springsteen met zijn band en crew terugkeert naar Amerika? Weigering van toegang voor de hele entourage? Vastgehouden op het vliegveld? Beschuldigd van majesteitsschennis? Op de dag dat Trumps golfbalvideo uitkwam, belde een vriend, muziekjournalist uit Berlijn, de redactie. Hij was geïrriteerd omdat hij de video, in combinatie met Trumps dreigement, beschouwde als een nauwelijks verhulde aansporing tot geweld. Het soort aanmoediging dat, mocht er iets illegaals gebeuren, de president ertoe zou kunnen brengen zijn handen in onschuld te wassen en te beweren dat het niet mijn schuld was, omdat iemand hem gewoon verkeerd had begrepen.
Vergelijkbaar met wat er gebeurde na Driekoningen in 2021. Toen de overwinning van Trumps opvolger in het presidentschap, Joe Biden, op het punt stond te worden bevestigd door de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, maakte de verslagen Trump zijn aanhangers boos met de mythe van zijn gestolen verkiezingsoverwinning en verliet vervolgens de plaats van zijn tirades, terwijl de menigte het Capitool bestormde en een staatsgreep probeerde te plegen, waarbij ook mensen omkwamen.
Zouden bestraalde Magakult-volgers daadwerkelijk een soort missie kunnen zien in Trumps golfbalvideo? Zouden Springsteens volgers en hun families zich ook zorgen moeten maken, aangezien ze zich op Europese podia verzamelden met zang en muziek onder het E Street-embleem en de boodschap van The Boss via hun kunst uitdroegen? Onzin, zeiden ze destijds. Vervolgens werden op 14 juni, een dag voor het concert in Praag, Democratische politici vermoord in Minnesota – naar verluidt door Trump-aanhanger en anti-abortusactivist Vance Luther Boelter (57).
Een verzoek van het RedaktionsNetzwerk Deutschland (RND) aan Springsteens management om te vragen of de zanger en de muzikanten van zijn E Street Band, inmiddels uitgegroeid tot een rockorkest, direct na het laatste concert in het Giuseppe Meazza-stadion in Milaan zouden terugkeren naar de VS, en of er verscherpte beveiliging zou zijn, bleef onbeantwoord. Ook Springsteens platenmaatschappij, Sony, had geen weet van terugkeerplannen voor 4 juli.
Na "4th of July, Asbury Park (Sandy)" heeft Bruce Springsteen opnieuw een lied over Onafhankelijkheidsdag gezongen. De ballad "Independence Day" werd uitgebracht in 1980 en wordt beschouwd als een van de sterkste vocale prestaties van de zanger ooit. Het is het autobiografische verhaal van een jongeman die het ouderlijk huis verlaat. "Vader, ga nu naar bed, het wordt laat / niets wat we kunnen zeggen / niets wat we nu kunnen veranderen," zingt de zoon, en er is geen vuurwerk, geen noorderlicht, geen festiviteiten en Sandy wordt niet meer genoemd. Springsteen beschrijft de "duisternis van een huis" waarin zoon en vader niet langer bij elkaar kunnen blijven, en de "duisternis van de stad" die hij niet langer kan verdragen.
De regels zijn teder en droevig. Voor de verteller van het lied is zijn persoonlijke Onafhankelijkheidsdag gespeend van magie of romantiek; zijn toekomstbeeld is somber en lijkt nu een voorspelling: "There'll be other people coming along," zingt Springsteen, "and they'll see things different. / And soon, everything we know will just be sweeped away." Deze mannen zijn er.
En ze zouden weer vertrekken. Tijdens zijn laatste concert in Milaan zal Springsteen ook hoop zaaien: "Het Amerika waar ik de afgelopen 50 jaar van mijn leven over heb gezongen, bestaat echt", zal hij zeggen. "En ondanks de vele tekortkomingen is het een geweldig land met geweldige mensen. En we zullen dit moment overleven."
Wat er ook gebeurt als hij thuiskomt, Springsteen zal in dit duel altijd de goede man zijn.
Bruce Springsteen - "Tracks II: The Lost Albums" (Legacy Records) Zeven cd's of negen vinylalbums - uitgebracht op 27 juni
Bruce Springsteen; "Lost And Found: Selections from The Lost Albums" (Legacy Records) een cd/dubbelvinyl met 20 nummers van "Tracks II" - uitgebracht op 27 juni
rnd
