Stichting IDIS waarschuwt dat 85% van de klinische richtlijnen verouderd is.

De richtlijnen voor klinische praktijken (CPG) van het nationale gezondheidssysteem (NHS) zijn documenten die zijn opgesteld door deskundigen en die aanbevelingen doen op basis van het beste beschikbare wetenschappelijke bewijs. Het hoofddoel is om de gezondheidszorg te optimaliseren, zodat medische professionals weloverwogen beslissingen kunnen nemen op basis van de meest recente klinische gegevens over de diagnose, behandeling en preventie van ziekten. Zo wordt hoogwaardige zorg gegarandeerd en worden hulpbronnen zo efficiënt mogelijk gebruikt. 85% van deze documenten is echter al langer dan vijf jaar gepubliceerd . Ze kunnen dus niet als actueel en geldig worden beschouwd.

Hoewel er 211 richtlijnen zijn en er tussen 2022 en 2025 20 nieuwe richtlijnen zijn ontwikkeld, is het aantal huidige CPG's afgenomen (van 34 naar 31) en is het aantal verouderde CPG's met 3% toegenomen. Dit onderstreept het risico op mogelijke hiaten. Dit wordt benadrukt in het rapport Portfolio of Services and Clinical Practice Guidelines , gepubliceerd door de IDIS Foundation (Institute for the Development and Integration of Healthcare) in de tweede editie. Het is een teken dat deze belangrijke documenten voor op bewijs gebaseerde gezondheidszorg niet altijd worden bijgewerkt. Dat kan leiden tot ongelijkheden tussen autonome gemeenschappen, klinische variabiliteit en belemmeringen bij het integreren van technologische innovatie in het gezondheidszorgsysteem.

Uit de analyse blijkt dat de autonome regio's met het hoogste aantal huidige GPC's , die minder dan 5 jaar oud zijn , Andalusië, Aragon, Catalonië, Madrid en Baskenland zijn. Per specialisme wordt aangegeven of er voor de pediatrie, cardiologie, oncologie, gynaecologie of allergologie geen richtlijnen zijn gepubliceerd die korter zijn dan 5 jaar geleden. Alleen de klinische psychologie, de psychiatrie en de gezins- en gemeenschapsgeneeskunde presenteren bijgewerkte richtlijnen, hoewel in zeer beperkte aantallen.

De klinische richtlijnen zijn geïntegreerd in GuíaSalud, de organisatie die alle richtlijnen van het nationale gezondheidssysteem (NHS) bundelt, en in het Health Technology Assessment Network (RedETS), dat gezondheidstechnologieën evalueert om hun effectiviteit en veiligheid binnen de NHS te garanderen. Beide entiteiten stellen een methodologisch systeem voor om deze documenten bij te werken. Dit proces wordt momenteel niet uitgevoerd. "Het is essentieel om een ​​flexibel, transparant en gecoördineerd systeem op te zetten dat de periodieke actualisering van klinische praktijkrichtlijnen garandeert. Alleen op deze manier kunnen we patiënten veilige, consistente zorg bieden op basis van het beste wetenschappelijke bewijs", benadrukt Marta Villanueva, algemeen directeur van de IDIS Foundation.

Uit het rapport blijkt dat artsen door de overbelasting in de gezondheidszorg in korte tijd een groot aantal patiënten moeten behandelen. Hierdoor worden hun mogelijkheden om de CPG's te implementeren beperkt. Dit is essentieel om de kwaliteit van de zorg te waarborgen en de risico's die op de lange termijn tot complicaties voor patiënten en hogere zorgkosten kunnen leiden, tot een minimum te beperken. Aan de andere kant blijkt dat het gebrek aan actualisering van de CPG's wantrouwen kan creëren bij artsen, omdat ze niet de meest recente ontwikkelingen weerspiegelen. Dit kan leiden tot het aannemen van achterhaalde benaderingen, wat de kwaliteit van de zorg beïnvloedt en de besluitvorming bemoeilijkt, wat de risico's voor patiënten kan vergroten.

Ook kan een gebrek aan bekendheid met CPG's de toepassing ervan in de klinische praktijk beperken. Dit kan leiden tot het gebruik van minder efficiënte benaderingen en de kwaliteit van de zorg beïnvloeden.

Om deze situatie om te keren, stelt de IDIS Foundation een uitgebreide strategie voor die zich richt op verschillende sleutelgebieden: digitalisering, toegang en opleiding . Ten eerste is er behoefte aan de ontwikkeling van een gecentraliseerde, openbaar toegankelijke digitale databank waarin de meest relevante nationale en internationale klinische richtlijnen zijn opgenomen. Met dit systeem zou er snel en eenvoudig toegang zijn tot actuele informatie, waar u ook bent in het zorgnetwerk.

Tevens wordt voorgesteld om de digitalisering van de richtlijnen zelf te bevorderen door gestructureerde en interoperabele formaten aan te nemen die toegankelijk zijn via elektronische medische dossiersystemen en andere digitale platforms. Dit zou de praktische toepassing in real-time door professionals in de gezondheidszorg vergemakkelijken en de bruikbaarheid ervan bij klinische besluitvorming vergroten.

Een ander belangrijk voorstel is de implementatie van geautomatiseerde waarschuwings- en meldingssystemen om professionals te informeren over updates, wijzigingen of de opname van nieuwe aanbevelingen. Dit systeem zou gekoppeld moeten worden aan officiële platforms en ook gebaseerd moeten zijn op erkende internationale bronnen, zoals NICE, AHRQ en de WHO.

De IDIS Foundation pleit ook voor de oprichting van geaccrediteerde programma's voor permanente educatie, gericht op de correcte interpretatie en implementatie van klinische richtlijnen. Deze training moet worden aangemoedigd via systemen voor continue professionele ontwikkeling en moet bijdragen aan de standaardisatie van criteria in het hele gezondheidszorgsysteem.

Ten slotte wordt in het verslag benadrukt dat er objectieve criteria moeten worden vastgesteld om te bepalen welke richtlijnen het dringendst moeten worden herzien . Deze criteria moeten klinische impact, epidemiologische relevantie, gebruiksfrequentie en kosteneffectiviteit omvatten. Zo kunnen de inspanningen zich richten op de aanbevelingen die de grootste impact op de volksgezondheid hebben. "Het nauwgezette, up-to-date en gedeelde gebruik van deze hulpmiddelen verbetert niet alleen de kwaliteit van de zorg, maar draagt ​​ook bij aan een efficiënter, eerlijker en patiëntgerichter systeem", concludeert Marta Villanueva.