Adıyaman Tanıtımı ve Gezginler İçin Gerekli Bilgiler

Türkiye’nin Doğa Aktiviteleri & Macera Sporları Sayfası, doğa sporlarına ilgi duyan herkes için Türkiye’nin en güncel ve kapsamlı bilgi kaynağıdır. 🏕️⛰️

🌿 Dağcılık kulüplerinden kampçılara, doğa yürüyüşçülerinden ekstrem spor meraklılarına kadar geniş bir kitleye hitap eden platformumuz, outdoor dünyasına dair etkinlikleri, rehberleri ve duyuruları tek çatı altında topluyor. Türkiye’nin dört bir yanındaki doğa severlerle kurduğumuz güçlü iletişim ağı sayesinde, outdoor camiasının nabzını tutuyoruz.

🗺️📍 Sadece etkinliklerle sınırlı kalmıyoruz! Türkiye’nin dört bir yanını keşfetmek isteyen doğa tutkunları için illerin detaylı gezi rehberlerini de yayınlıyoruz.

🔥🚵‍♂️🌍 Kamp alanları, yürüyüş rotaları, doğa sporlarına uygun bölgeler ve gizli kalmış cennet köşeleri hakkında en güncel bilgileri bulabileceğiniz platformumuz, keşfetmeyi seven herkes için vazgeçilmez bir rehber! Siz de doğayla iç içe bir yaşamı benimseyenlerdenseniz, sayfamızı takip edin ve maceraya bizimle atılın!

🌿 TurkeyOutdoor, doğa sporları aracılığıyla çevre bilincini artırmayı amaçlar. Doğada spor yaparken çevreyi koruma, biyolojik çeşitliliğe saygı gösterme ve sürdürülebilirlik ilkelerini benimser.

Adıyaman, tarihin bilinen en eski yerleşim yerlerinden biridir. Adıyaman Palanlı Mağarasında yapılan incelemelerde kent tarihinin M.Ö. 40000 yıllarına kadar uzandığı anlaşılmıştır.

Yine Samsat-Şehremuz Tepe’deki tarihi bulgulardan M.Ö. 7000 yılına kadar Paleolitik, M.Ö. 5.000 yıllarına kadar Neolitik, M.Ö. 3000 yıllarına kadar Kalkolitik ve M.Ö. 3000-1200 yılları arasında da Tunç Çağı dönemlerinin yaşandığı anlaşılmıştır.

Bölgede tarih boyunca Hitit, Hurri, Mitanni, Kummuh, Asur, Pers, Seleukos, Kommagene Krallığı ile Roma ve Bizans hakimiyeti görülmüştür. 7. yüzyıldan itibaren İslâm akınları bölgede görülmeye başlamış ve 670 yılında yerleşiminde içerisinde olduğu bölge Emevî hakimiyetine geçmiştir.

M.Ö. 900-700 yılları arasında yöre Asur etkisinde kalmakla birlikte, Asurlular tam olarak egemen olamazlar. 6. yüzyılın başlarından itibaren yöreye Persler hakim olur ve yöre Satrap’lar (Valiler) eliyle yönetilir. M.Ö. 334 yılında Makedonya Kralı Büyük iskender’in Anadolu’ya girmesiyle Pers’ler hakimiyetini kaybetmiş ve M.Ö. 1. yüzyıla kadar yörede Makedonyalı Seleukos Sülalesi hüküm sürmüştür. Bu sülalenin gücünün zayıfladığı sıralarda, Kral Mithradetes l Kallinikos Kommagene Krallığının bağımsızlığını ilan etmiştir (M.Ö. 69).

Başkenti Samosota (Samsat) olan Kommagene Krallığı, egemenliğini MS. 72’ye kadar sürdürmüş, bu tarihte yöre Roma imparatorluğunun eline geçmiş ve Adıyaman Roma imparatorluğunun Syria (Suriye) Eyaletine, 6. Lejyon olarak bağlanmıştır. Roma imparatorluğunun 395 yılında Batı ve Doğu Roma olarak ayrılmasıyla, Adıyaman Doğu Roma imparatorluğuna katılmıştır. 643 yılından itibaren bölgeye İslam akınları başlamakla birlikte İslam hakimiyeti ancak 670 yılında Emevi’lerle kurulabilmiştir.

758 yılında ise, II, Abbasi komutanlarından Mansur Ibni Cavene’nin hakimiyetine girer. 926 yılına kadar Abbasi hakimiyetinde kalan şehirde bu tarihte Hamdanilerin egemenliği başlar. 958 yılında yöre yeniden Bizanslıların eline geçer. 1114-1181 yıllan arası yöreye Türk akınları olur. 1204-1298 yılları arasında Samsat ve yöresini Anadolu Selçukluları ele geçirir. 1230 ve 1250 yıllarında Moğol saldırılan yaşanır. 1298’de yöre ve bölge Memlüklerin eline geçer. 1393 yılında Adıyaman bu kez de Timurlenk tarafından yağmalanır.

Büyük bir istikrarsızlığın olduğu orta çağ boyunca Adıyaman Bizans, Emevi, Abbasi, Anadolu Selçukluları, Dulkadiroğullan arasında el değiştirmiş ve nihayet Yavuz Sultan Selim’in Iran seferi sırasında 1516 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı topraklarına katılan Adıyaman, başlangıçta merkezi Samsat’ta bulunan bir Sancakla Maraş Beylerbeyliğine bağlıyken, Tanzimat’tan sonra bir kaza olarak Malatya’ya bağlanmıştır.

Cumhuriyetin kuruluşundan 1954 yılına kadar eski idari yapısı korunarak Malatya’ya bağlı kaza konumunda olan Adıyaman 1 Aralık 1954 tarihinde 6418 sayılı Kanunla Malatya’dan ayrılarak müstakil il haline gelmiştir.

M.Ö. 40000- M.Ö. 7000	Paleolitik
M.Ö. 7000 – M.Ö. 5000	Neolitik
M.Ö. 5000 – M.Ö. 3000	Kalkolitik
M.Ö. 3000 – M.Ö. 1200	Hititler
M.Ö. 1200 – M.Ö. 750	Asurlular
M.Ö. 750 – M.Ö. 600	Frigler
M.Ö. 600-M.Ö. 334	Persler
M.Ö. 334-M.Ö. 69	Makedonlar
M.Ö. 69-M.S. 72	Kommagene Krallığı
72-395	Roma imparatorluğu
395-670	Doğu Roma (Bizans)
670-758	Emeviler
758 – 926	Abbasiler
926- 958	Hamdaniler
958 –1114	Bizanslılar
1114 –1204	Eyyubiler
1204 –1298	Anadolu Selçuklular
1298 –1516	Memluklular
1516 –1923	Osmanlı imparatorluğu

Adıyaman isminin menşeyi hakkında çeşitli rivayetler vardır.

1. Birinci rivayete göre; Perre şehrinde cereyan ettiği belirtilen bir olaya bağlanmaktadır. FARRİN yada PERRE olarak bilinen şehirde PUT’ a tapan bir babanın yedi oğlu, babalarında evde olmadığı bir gün bütün putları imha ederek ALLAH’ın (Hz. İsa’nın söylediği gibi) bir olduğunu kabul ve ilan ederler. Putperest baba durumu öğrenince yedi oğlunu da öldürür. Babaları tarafından öldürülen yedi kardeşin hatırasına Farrin (Perra=Pirin)’ de bir manastır yaptırılır. Bu olaydan ötürü de şehre Yedi Yaman adı verilir. Yedi Yaman zamanla Adıyaman şekline dönüşür.
2. İkinci rivayete göre; Adıyaman şehrinin ortasında yaptırılan Mansur’un kalesi olarak bilinen kaleye halk, Hısn-ı Mansur ismini vermiştir. Hısn-ı Mansur isminin menşei hakkında iki ayrı rivayet mevcuttur. Zamanla halk arasında telâffuz şeklinin de değişmesiyle “HÜSNÜ MANSUR” olarak bu şehrin ismi değiştirilmiş olmaktadır. Yerleşimin eski adı Hısnımansûr (Mansur’un kalesi) olup, Cumhuriyet döneminde bugünkü adını almıştır.
3. Üçüncü rivayete göre; Adıyaman şehrini doğu, batı ve güney yönlerinde derin vadiler çevirmiştir. Bu vadilerin yamaçları zengin meyve ağaçları ile kaplı olduğu gibi, şehrin çevresinin de meyve ağaçlarıyla kaplanmış olmasından dolayı güzel vadi anlamında olan “VADİ-İ LEMAN” (Güzel vadi) kelimesinin söylenişi zamanla değişmiş ve halk arasında “ADIYAMAN” şekline dönüşmüştür.

Ancak, Hısn-ı Mansur yani Hüsnü Mansur ismi 1926’ ya kadar resmi ad olarak kalmıştır. 1926 yılından itibaren Bakanlar Kurulu kararları ile şehrin ismi tekrar ADIYAMAN olarak değiştirilmiştir.

Adıyama Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alır. Doğusunda Diyarbakır, güneyinde Şanlıurfa ve Gaziantep, batısında Kahramanmaraş, kuzeyinde ise Malatya bulunur.

Türkiye’nin en önemli akarsularından biri olan Fırat Nehri başta olmak üzere irili ufaklı pek çok akarsu bulunmaktadır.

Karayolu Ulaşımı: Adıyaman’a karayolu ile Gaziantep, Şanlıurfa, Malatya, Kahramanmaraş ve Diyarbakır güzergahlarını kullanabilirsiniz.

Havayolu Ulaşımı: Adıyaman’a havayolu ulaşımı Adıyaman Havaalanı üzerinden yapılmaktadır.

Demiryolu Ulaşım: Demiryolu ulaşımı, Adıyaman’a 65 km uzaklıktaki Adıyaman – Gölbaşı İlçesinden yapılmaktadır. Adıyaman’a demiryolu ulaşımı Adana – Elazığ hattı üzerinden gerçekleşmektedir.

Besni, Çelikhan, Gerger, Gölbaşı, Kâhta, Samsat, Sincik, Tut.

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre, Adıyaman’ın toplam nüfusu 593.933’dir. Belde ve köylerin nüfusu ise 237.336’dır. Kırsal nüfusun toplam nüfusa göre % 40 düzeylerinde olduğu anlaşılmaktadır.

Adıyaman, dünyanın 8. harikası olarak anılan Nemrut Dağı eserleri, Kommagene uygarlığının kalıntıları, dünyanın 4. büyük barajı olan Atatürk Barajı, Çamgazi barajı, dünya birinciliğine sahip halk oyunları ile öne çıkan bir kenttir.

Fırat ve Dicle nehirleri arasında bulunduğundan tarih boyunca önemli merkezlerden biri olan Adıyaman, çok sayıda kültürel, tarihi ve doğal yapıyı bünyesinde barındırır.

Çok sayıda arkeolojik ören yeri, höyük, antik kent, mağara, köprü, kaplıca, göl, nehir, dini yapı ve dünyanın 8. harikası Nemrut kalıntılarına sahip Adıyaman, kültür, tarih ve doğanın bir arada yoğrulduğu bir kenttir.

Adıyaman hem konumu hem de yıllar boyunca farklı kültürlere ev sahipliği yapması sebebiyle gelen ziyaretçilere birçok farklı tecrübe yaşatabilmektedir. Şehirde gezilip görülmesi gereken çok sayıda farklı yer bulunur. Şehirdeki camiler, köprüler, müzeler, anıtlar ve mağaralar her yıl binlerce gezginin uğra noktası olarak karşımıza çıkar.

Güneş doğuşunu izlemek için muhteşem bir adres olan Nemrut Dağı, Kommagene Krallığı’nın günümüze kadar ulaşan mirası Arsamia Ören Yeri ve Nemrut’a girişin simgesi olan Karakuş Tümülüsü bölgede kesinlikle görülmesi gereken yerlerin ilk sırasında yer almaktadır.

Dünyaca ünlü Nemrut Dağı‘na ev sahipliği yapan Adıyaman her yıl yerli ve yabancı onbinlerce turiste ve sahipliği yapıyor.

Güneydoğu Anadolu Bölgesinin turistik şehirlerinden birisi olan ve Nemrut Dağı‘na ev sahipliği yapan Adıyaman‘da milli parkın yanı sıra gezip keşfedecek pek çok tarihi mekan ve doğa güzellik bulunuyor.

Aşağıdaki Adıyaman Gezilecek Yerler listemizi kontrol ettiğinizde Adıyaman’ın 4000 yıllık tarihinin her santimetrekarede görülebildiğini anlayacaksınız. Kaya mezarlardan Tümülüslere, antik şehirlerden Nemrut Dağı’na, Roma dönemi köprülerinden Osmanlı mimarisine binlerce tarihi eser Adıyaman’da sizleri bekliyor. Bu otantik kenti keşfetmeye başlamadan önce Adıyaman gezilecek yerler listemize göz atabilirsiniz.

Nemrut Dağı Milli Parkı: Sadece ülkemizin değil; dünyanın da en önemli ören yerleri arasında bulunan Nemrut Dağı Milli Parkı UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi‘nde yer alıyor. Adıyaman merkeze yaklaşık 90 km mesafede bulunan Nemrut Dağı Kommagene uygarlığına ait kral mezarlara, heykellere ve tümülüslere ev sahipliği yapıyor. Dünyadaki en güzel gün doğumu ve gün batımı manzaralarından birine sahip olan Nemrut Dağı‘na çıkmak için her yıl onbinlerce gezgin Adıyaman‘ı ziyaret ediyor.

Adıyaman’da Bulunan Tarihi Yapılar: Adıyaman binlerce yıllık bir tarihe sahip. Bu tarihin günümüze mirası ise görülmeye değer tarihi yapılar. Gerger Kalesi, Adıyaman Yeni Kale, Cendere Köprüsü, Altınlı Köprü ve Göksü Köprüsü Adıyaman‘da görebileceğiniz tarihi yapılar arasında başı çekiyor.

Adıyaman’da Bulunan Antik Kentler: Adıyaman‘da özellikle arkeolojiye ilgi duyan gezginler için gezilebilecek pek çok antik kent ve öreyeri bulunuyor. Perre Antik Kenti, Pirin Antik Kenti, Arsemia Antik Kenti, Karakuş Tümülüsü, Haydaran Kaya Mezarları, Turuş Kaya Mezarları, Sofraz Tümülüs Mezarları, Karadağ Tümülüsü, Beştepeler Adıyaman‘da görmenizi önerdiğimiz, çoğu Roma döneminden kalma ören yerlerinden.

Adıyaman’da Bulunan Camiler ve Kiliseler: Adıyaman Çarşı Camii, Eskisaray Camii, Yenipınar Camii, Adıyaman Ulu Camii, Abuzer Gaffari Türbesi, St. Petrus Kilisesi ve St. Pavlus Kilisesi Adıyaman‘da görülmeye değer tarihi cami ve kiliseler arasında en çok ziyaret edilenlerden.

Adıyaman’da Bulunan Mağaralar: Gümüşkaya Mağaraları, Zey Mağaraları ve Palanlı Mağarası Adıyaman ve çevresinde yer alan, mağara turizmine ilgi duyan seyahatseverlerin görmeleri gereken mağaralardan.

Adıyaman Müzesi: Osmanlı, Selçuklu, Bizans, Roma İmparatorluğu ve Helenistik dönemlere ait eserleri görebileceğiniz Adıyaman Müzesi şehirde mutlaka gezmeniz gereken bir durak Adıyaman‘da.

Oturakçı Pazarı: Şehir merkezinde bulunan Oturakçı Pazarı Adıyaman‘a özgü geleneksel el sanatları, halı, kilim, çanta, hediyelik gibi şehre özgü eşyalara ulaşabileceğiniz bir çarşı.

Genel olarak Adıyaman Gezilecek Yerler denildiğinde akla gelenler şunlardır.

1	Abuzer Gaffari Türbesi
2	Adıyaman Hısn-ı Mansur Kalesi
3	Adıyaman Müzesi
4	Adıyaman Ulu Camii
5	Altınlı Köprü
6	Aresemia Ören Yeri
7	Atatürk Barajı
8	Besni İçmeler
9	Besni Kalesi
10	Beşpınar Vadisi Mesire Alanı
11	Beştepeler Tümülüsü
12	Cendere Köprüsü (Roma Dönemi)
13	Çarşı Camii
14	Çelikhan İçmesi
15	Demirciler Pazarı
16	Derik Kutsal Alanı (Heroon)
17	Dikilitaş (Sesönk) Tümülüsü
18	Doğanlı Çınarı Tabiat anıtı
19	Eski Besni Ören Yeri
20	Eski Kahta-Yeni Kale, Kahta-Yeni Kale
21	Eskisaray Camii
22	Gerger Kalesi (Fırat Arsemia’sı)
23	Göksu Köprüsü
24	Gümüşkaya Mağaraları
25	Haydaran Kaya Mezarları ve Yazıtı
26	Kab Camii
27	Karadağ Tümülüsü
28	Karakuş Tümülüsü
29	Kotur İçmesi
30	Kurşunlu Camii
31	Mahmut El Ensari Türbesi
32	Malpınarı Kaya Yazıtı
33	Musalla Camii
34	Oturakçılar Pazarı
35	Palanlı Mağarası
36	Perre Antik kenti ve Kaya mezarları
37	Sahabe Safvan Bin Muattal Türbesi
38	St. Petrus ve St. Pavlus Kilisesi
39	Sugözü Mesire Alanı
40	Şeyh Abdurrahman Erzincani Türbesi
41	Şeytan Köprüsü
42	Turuş Kaya mezarları ve Yazıtı
43	Üç Tuz Hanı
44	Üçgöz (Sofraz) Kül Şehri Harabesi
45	Yel Baba Türbesi
46	Zey Mağaraları
47	Nemrut Dağı (Ayrıca tanıtılacak)

Adıyaman kamp alanlarını haritada görmek ve bulunduğunuz konuma olan uzaklığını öğrenmek için Adıyaman Kamp Alanları haritamızı, Adıyaman Gezi Rehberi için Adıyaman Gezilecek Yerler haritamızı ziyaret edebilirsiniz.

Adıyaman hakkında bütün yazılarımız için Adıyaman Outdoor, Turizm ve Gezi Rehberi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Kamp ve Karavan ile ilgili geniş bilgi almak ve bütün yazılarımızı görmek için TurkeyOutdoor Kampçılık Rehberi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Doğa Sporları ve Outdoor Aktivitelerinde Güvenlik Önlemleri

• Bütün outdoor aktivitelerinde ve doğa sporlarında güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsî deneyimin yerini alamaz.
• Özellikle outdoor ekstrem sporlarda kendi kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman kişisel güvenliğinizi, birlikte olduğunuz takımın uyum ve güvenliğini ön planda tutun.
• Her durumda doğadan taraf olun, çevreyi temiz tutun, vahşi hayvanlara, vahşi yaşamın devam ettiği doğaya kesinlikle zarar vermeyin.
• Doğal ve tarihi güzellikleri keşfederken tatilinizin keyifli ve güvenli geçmesi için bazı önemli noktalara dikkat etmelisiniz. Seyahatiniz öncesinde gideceğiniz bölge hakkında detaylı araştırma yaparak hava durumunu kontrol edin ve yanınıza uygun kıyafetler alın. Doğal, tarihi ve turistik mekanlara kesinlikle zarar vermeyin. Gittiğiniz yerlerde çöplerinizi bırakmayın, çöplerinizi getirdiğiniz gibi poşetler içerisinde geldiğiniz yere geri götürün veya bir çöp konteynırına atın.
• Doğa gezileri, kamp veya açık hava etkinlikleri planlıyorsanız, gerekli ekipmanlarınızı eksiksiz şekilde hazırlayın.
• Türkiye’de ormanlara ve bazı korunan alanlara girişlerde sık sık yasaklar uygulanmakta ve uymayanlara idari cezalar yazılmaktadır. Güncel orman giriş yasaklarını illerin Orman Bölge Müdürlüklerinden teyit etmelisiniz.
• Teknik olarak doğada yapılan bütün outdoor aktiviteleri için önceden izin alınması gerekmektedir. Okuyucularımıza, kampçılara, doğa yürüyüşçülerine ve bütün outdoor sporlarına katılanlara tavsiyemiz, aktiviteye başlamadan önce hiç olmazsa kolluk güçlerini arayarak yapacakları doğa aktivitesi ve rotaları hakkında bilgi vermeleridir.
• Outdoor ve doğaya dair görüş, düşünce, öneri ve istekleriniz bizim için değerlidir. Çekinmeden bize yazabilirsiniz.

Keyifli ve güvenli bir doğa/outdoor serüveni dileriz! 🚴‍♀️⛺🌳🌲🚵‍♂️🏞️🌿🌄