Prostat kanserinde erken tanının önemi: ‘Başlangıç evresinde belirtiler bulunamıyor’
Cumhuriyet’e konuşan İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Bilim Komisyonu Üyesi Uzm. Dr. Çağrı Kılıçlı, her yıl yaklaşık 1,5 milyon yeni prostat kanseri tanısı konduğunu belirterek 2040 yılında bu sayının 2,9 milyona ulaşmasının öngörüldüğünü, bunun dünya genelinde her dakikada 3-5 kişinin prostat kanseri tanısı alması anlamına geldiğini ifade etti. Tüm bu veriler dikkate alındığında prostat kanserinin önemli bir halk sağlığı sorunu olduğuna dikkat çeken Kılıçlı, “Erkeklerde tüm kanser türlerinin sebep olduğu ölüm oranlarına bakıldığında en yüksek ölüm oranı akciğer kanserinde iken, prostat kanseri bu sıralamada 5’inci sırada” dedi.
"ERKEN TEŞHİS ÖNEMLİ"Kılıçlı, prostat kanserinin başlangıç evrelerinde belirtiler çoğunlukla bulunmadığını söyleyerek “Yüksek riski bulunan kişilerde kanda bakılan bir test (Prostat Spesifik Antijen, PSA) ve ürolog tarafından makattan parmakla yapılan muayene ile prostat kanserinden şüphelenilir. Bu durum dışında, idrar yapmakta zorlanma, sık idrara çıkma, idrar akışında kesiklik, menide veya idrarda kan görülmesi ve ileri evre kanserlerde de kemik yayılımından dolayı bel ağrısı görülebilir” ifadelerini kullandı. Kılıçlı, hastalarda ilk belirtiler görüldüğünde doktora başvurmaları ve muayene edilmeleri gerektiğini, çünkü erken teşhis edildiğinde tedavide daha iyi sonuçlar elde edildiğini belirtti.
Kılıçlı, prostat kanserine yakalanma riskini arttıran durumları şu şekilde sıraladı:
“İleri yaşta olmak, yakınlarında prostat kanserinin bulunması, obezite, beslenme alışkanlıklarının kötü olması”.
Brokoli, karnabahar ve lahana gibi turpgillerden sebzelerin tüketiminin, tahıl kaynaklı yüksek lifli beslenme ve domatesteki birincil antioksidan likopenin de hızlı ilerleyen prostat kanserlerinden koruyucu olduğunu söyleyen Kılıçlı, sigara kullanıyor olmanın ve az hareketli bir yaşam tarzına sahip olmanın da risk faktörleri arasında yer aldığını ifade etti. Kılıçlı, “Prostat kanseri olan 2 bin 705 erkeğin yer aldığı büyük bir çalışma, haftada en az üç saat yoğun egzersiz yapan erkeklerde prostat kanserine bağlı ölüm riskinde yüzde 61’lik bir azalma olduğunu ortaya koymuştur” diye de ekledi.
"DOĞRU BİLGİ DOĞRU KİŞİDEN ALINMALI"Sadece risk grubunda bulunan 40 yaş üstü erkeklerin değil risk grubunda olsun veya olmasın 50 yaş üstü tüm erkeklerin hastaya ve klinik duruma özgü belirlenen sürelerde (1-3 yılda bir kez) kandan bakılacak PSA testi ile birlikte parmak ile makattan prostat muayenesi için üroloğa başvurması gerektiğini ifade eden Kılıçlı, “Bağırsak, meme ve rahim ağzı kanser taramaları hem de prostat kanseri taramaları için tüm bireylerin kendi aile hekimlerine başvurmaları ve doğru bilgiyi doğru zamanda yetkin kişilerden almış olmaları, kanser tarama programının sağlıklı ve düzgün işlemesi ve böylece kansere bağlı olumsuz sonuçların en aza indirilebilmesi için kilit noktayı oluşturmaktadır” ifadelerini kullandı.
Cumhuriyet
