Psychoanalyse: Sara Cohen vraagt zich af wat ze moet doen met al die pijn

De vraag naar pijn omvat alle tijdperken en geografische gebieden; Het is een zorg die ons al vanaf het begin van ons bestaan vergezelt. En hoewel er antwoorden zijn, vereist elke verandering in tijd en/of ruimte nieuwe interpretaties en antwoorden op deze vraag. De complexiteit van het heden (of van de tijd waarin we het geluk hebben te leven) daagt ons uit om hulpmiddelen te zoeken en te vinden om met crises, emoties en zelfs de pijn van het hedendaagse leven om te gaan.
Foto: Diego Waldmann " width="720" src="https://www.clarin.com/img/2021/12/14/igD5agYPk_720x0__1.jpg"> Sara Cohen is een volwaardig lid van de Argentijnse Psychoanalytische Vereniging en de Internationale Psychoanalytische Vereniging.
Foto: Diego Waldmann
Wat ga je doen met al die pijn? Psychic Pain in Our Time (Paidós) is de titel van het boek van Sara Cohen. Het boek stelt vragen en legt uit wat pijn vandaag de dag met ons doet, hoezeer pijn ons ontwapent en legt uit hoe pijn ons soms in staat stelt onszelf weer op te bouwen, op basis van wat ons pijn heeft gedaan. Op deze manier zullen we weten of het om oppervlakkige wonden gaat, of om wonden die ons op obstakels doen belanden en ons in de afgrond duwen.
De auteur van dit boek is kinder- en jeugdpsychoanalyticus en psychiater, maar ze is ook dichter, essayist en vertaler. Deze academische, artistieke en levenslange ervaring stelt haar in staat de pijn van anderen te begrijpen, zowel in de spreekkamer, buiten als in het openbare leven. Op deze pagina's, die de lezer zorgvuldig behandelt, presenteert hij een voortreffelijke bibliotheek die reikt van Freud en Lacan tot de verzen en het proza van Barthes, Nancy, Agamben, E. Dickinson, Joyce, Saer en Cocteau.
In zijn literaire en filosofische verkenningen besteedt hij voortdurend aandacht aan de relatie tussen ongrijpbare pijn en lichamelijke pijn. Sterker nog, hij zegt aan het begin van zijn boek dat Freud dit laatste als inherent aan de psychische constitutie beschouwt. En hoewel hij psychiater is, blijft hij waarschuwen voor de verleiding van medicalisering om het lijden te beëindigen. Deze veelgehoorde uitspraak in de wereld van de psychologie, van Freudiaanse oorsprong maar die bijvoorbeeld Judith Miller herhaalde, luidde: "Wanneer je het symptoom de deur uit gooit, komt het via het raam terug", verklaart waarom het nodig is de pijn onder ogen te zien en ernaar te "luisteren". Cohen stelt dat "de manier waarop en de mate waarin iemand pijn verdraagt en de manier waarop onze maatschappij pijn verwerkt, vaak leidt tot ontsnapping en vermijding van psychologisch werk dat verandering teweeg zou kunnen brengen." De specialist baseert zich op het werk van de grondleggers van de psychoanalyse om actuele kwesties zoals verdriet en de betekenis van rouw in het proces van het overwinnen van pijn te verklaren.
" width="720" src="https://www.clarin.com/img/2025/05/09/H2txXrYG9_720x0__1.jpg"> "Crying Woman" (1944), werk van Cándido Portinari.
Een van de fundamentele vormen van pijn is verlies: je wordt er subject van, zo definieert Cohen het. Zo opent zich een universum aan betekenissen om het vóór en ná de pijn te begrijpen. Verlies is een toestand die ons altijd vergezelt, maar het laat diepe sporen na in de tijden van vorming, bij hen die fundamentele wezens verliezen . “Het vermijden van pijn, waarvoor psychologische verwerking nodig is, kan een tegenhanger hebben in een lichaam dat wordt blootgesteld aan verschillende gebeurtenissen die extreme toestanden vertegenwoordigen.” En dan voegt hij eraan toe: "Het verdriet van adolescenten over de vreugden van hun kindertijd neemt in sommige structuren hun eigen lichaam in gijzeling, vanwege de onmogelijkheid om afwezigheid en pijn te verdragen, en het onvermogen om te wachten in het aangezicht van onzekerheid. Een thema dat op belangrijke momenten op een kruispunt staat, is de confrontatie met drugs."
In een ander voorbeeld, dat van rouw, beweert de auteur dat het aanleiding geeft tot vragen over de toekomst van het subject, die wordt beheerst door onbewuste wisselvalligheden, hoewel het geen melancholie impliceert. Freud schreef: “We weten dat rouw, hoe pijnlijk het ook mag zijn, spontaan verdwijnt.”
De dichter bespreekt ook de pijn die een ziekte achterlaat. Het is een ander soort pijn, maar die is niet vreemd aan de subjectieve structuur, omdat deze soms een verwoestend effect op de psyche kan hebben. Ze vertelt persoonlijke verhalen over pijn, zoals die van Jean-Luc Nancy of Walter Benjamin.
Psychische pijn in onze tijd
Sara Cohen
Uitgeverij Paidós
" width="720" src="https://www.clarin.com/img/2025/05/09/Mvyg8DTMC_720x0__1.jpg"> Wat ga je doen met al die pijn?
Psychische pijn in onze tijd
Sara Cohen
Uitgeverij Paidós
Cohen kent de gevaarlijke golven van deze oceanen, waarin de gehavende en door crises geteisterde geest rondzwemt en uiteindelijk strandt, vanuit haar ervaring als therapeut en als onderzoeker, zoals blijkt uit haar vorige boek , *Dying Young*. Kliniek voor adolescenten (Paidós). Met deze complete en complexe ervaring nadert hij deze wateren van pijn, waarin een hand nodig is, een tijdige hulp om te blijven drijven.
De reis door dit ‘pijnlijke’ boek, dat doorspekt is met literaire elementen, leidt ons naar open conclusies en aangrijpende en noodzakelijke interpretaties. Het probleem van pijn beperkt zich niet tot rouw en kan ook niet uitsluitend worden verklaard aan de hand van een of andere psychopathologische dynamiek. “Leven is blootgesteld zijn aan lijden.” Het is niet bepaald een troost, maar een waarschuwing, een noodzakelijke waarschuwing om het complexe en verrassende pad van het leven te accepteren.
Sara Cohen (Buenos Aires, 1955) is kinder- en jeugdpsychoanalyticus en psychiater. Hij is een volwaardig lid van de Argentijnse Psychoanalytische Vereniging en de Internationale Psychoanalytische Vereniging en is werkzaam op de afdeling kinder-geestelijke gezondheidszorg van het Duitse ziekenhuis. Ze is tevens dichter, essayist en vertaler. Hij ontving tweemaal een beurs van het Faculty Research Program van de International Council for Canadian Studies.
Tot zijn publicaties behoren de essayboeken The Silence of the Poets (2002), The Border of Language (2006), Captive Childhood (2015) en Dying Young. Kliniek met adolescenten (2019), en de dichtbundels Deuren van Parijs (2000), Scène met brieven (2003), Venetiaanse gedichten (2003), De kans (2012), Achter het hoofd (2018) en De kans van het geheugen (2021). Twee van haar dichtbundels zijn in het Frans vertaald en gepubliceerd in Quebec, Canada.
Clarin