Groepsdruk bij duiven: waar let je op?

Als meerdere mensen tegelijkertijd in dezelfde richting kijken, volgen anderen snel hun blik en staan vaak zelfs even stil. In gedragsonderzoek wordt dit blikvolgen genoemd, wat ook bij sommige dieren kan worden waargenomen. Het wordt beschouwd als een eenvoudige manier om aandacht te delen of van anderen te leren. Een onderzoeksteam van de Universiteit van Konstanz en de Universiteit van Kyoto wilde weten of duiven ook de blik van hun soortgenoten volgen.

Het experiment vond plaats in een hal aan het Bodenmeer. Verdeeld in twee groepen kon slechts één groep duiven een object zien dat hun aandacht trok. De andere groep zag alleen het kijkgedrag van de eerste groep.

Het blijkt dat de vogels het staren van anderen wel degelijk volgen. Dit gebeurt echter alleen wanneer meerdere vogels in dezelfde richting kijken. Als daarentegen slechts één duif interesse toonde, gebeurde er niets. Er is echter geen minimumaantal zoals bij mensen, wat bekendstaat als het "quorumeffect". In plaats daarvan neemt het effect bij duiven lineair toe met het aantal vogels dat kijkt.

De onderzoekers zien dit als reflexief, maar groepsafhankelijk gedrag. De duiven oriënteren zich op het collectieve signaal, maar kopiëren het niet zomaar mechanisch. De studie toont aan dat de blikrichting bij duiven niet puur individueel is, maar eerder sociaal bepaald. Wie wil begrijpen hoe de vogels informatie waarnemen en doorgeven, moet rekening houden met deze groepsstructuren.